this yati no.2 also belongs to other mutt/s
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಮ್ ಭಾಷ್ಯಮ್ ಆದೌ ತದ್ಭಾವ ಪೂರ್ವಕಮ್ | ಯೋವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯ ಯೋಗಿನೇ | ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಸಂಸೇವನ ಲಬ್ಧ ಗೋಪಾಕೃತೀರ್ಭಕ್ತಿ ನಿಷೇವಣೇನ | ಲೋಕೇಷು ವಿಖ್ಯಾತ ಸುಕೀರ್ತಿಮಂತಮ್ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭಾರ್ಯ ಮುನಿಂ ಪ್ರನೌಮಿ | poorNaprajjakRutam BaaShyam Adou tadbhaava pUrvakam| yOvyaakarOnnamastasmai padmanaabhaaKya yOginE | shrI madhvasamsEvana labdha gOpaakRutIrbhakti niShEvaNEna | lOkEShu viKyaata sukIrtimantam shrIpadmanaabhaarya munim pranoumi |
****************
*********
info from wikipedia----> Padmanabha Tirtha (died 1324) was a Dvaita scholar and the disciple of Madhvacharya. Ascending the pontifical seat after Madhva, he served as the primary commentator of his works and in doing so, significantly elucidated Madhva's terse and laconic style of writing. His pioneering efforts in expanding upon the Dvaita texts to uncover the underlying metaphysical intricacies was taken forward by the 14th Century philosopher, Jayatirtha. [1]Padmanabha is also credited with disseminating the philosophy of Dvaita outside the Tulunadu. [2]
According to Narayana Pandita's Madhva Vijaya, Padmanabha, born Shobhanabhatta, was an accomplished scholar and logician. Scholarly opinion mostly places the location of his birth to the region of North Karnataka.[3] After being won over by Madhva in a debate, he adopted Dvaita and was subsequently tasked by Madhva to disseminate the nascent philosophy across the subcontinent. [2] After his death, he was entombed at Nava Brindavana near Hampi. His disciple Narahari Tirtha succeeded him as the pontiff.
15 extant-works have been ascribed to him, most of which are commentaries on the works of Madhva. His notable works include Nyayaratnavali, a commentary on Madhva's Vishnu Tattva Vinirnaya, Sattarkadipavali a gloss on Bramha Sutra Bhashya and Sannyayaratnavali on Anu Vyakhyana. Sharma notes "dignity, elegance, clearness, brevity and avoidance of digression and controversies mark his style".[4] Though Jayatirtha later diverges from Padmanabha's views, he eulogies the latter's pioneering work in his Nyaya Sudha and acknowledges his influence. Padmanabha's influence is also acknowledged by Vyasatirtha, who attempts, in his Tatparya Chandrika, to reconcile Jayatritha and Padmanabha's views.
********
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರು*
info from sumadhwaseva.com--->
Sri Padmanabha Theertha
Ashrama Gurugalu Shri Madhwacharyaru
Ashrama Shisyaru
Ruled the samsathana - 1317 - 1324
Ashrama Shisyaru
Ruled the samsathana - 1317 - 1324
Poorvashrama Name - Shobhana Bhatta
Poorvashrama Place - Godavari Banks
Raja Guru - Raja Mahendri near Godavari River
Brindavana - Anegondi on 16 November 1324
Tungabhadra banks
later Nava Vrundavana
Aradhana - Karheeka bahula chaturdashi
Poorvashrama Name : Sri Shobana BhattaAshrama Guru : Sri MadhwacharyaPatta Sishya : Sri Narahari Theertha (Pattabhisheka sishya)Ashrama Shishya : Sri Lakshmidhara Theertha (Sripadaraja Mutt)Aradhana : 14th day of Kartika Bahula corresponds to 1324 AD Raktakshi SamvatsaraVrundavana Place : Navavrundavana (Anegondi / Gajagahvara)
Poorvashrama Name : Sri Shobana BhattaAshrama Guru : Sri MadhwacharyaPatta Sishya : Sri Narahari Theertha (Pattabhisheka sishya)Ashrama Shishya : Sri Lakshmidhara Theertha (Sripadaraja Mutt)Aradhana : 14th day of Kartika Bahula corresponds to 1324 AD Raktakshi SamvatsaraVrundavana Place : Navavrundavana (Anegondi / Gajagahvara)
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಮ್ ಭಾಷ್ಯಮ್ ಆದೌ ತದ್ಭಾವ ಪೂರ್ವಕಮ್ | ಯೋವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯ ಯೋಗಿನೇ | ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಸಂಸೇವನ ಲಬ್ಧ ಗೋಪಾಕೃತೀರ್ಭಕ್ತಿ ನಿಷೇವಣೇನ | ಲೋಕೇಷು ವಿಖ್ಯಾತ ಸುಕೀರ್ತಿಮಂತಮ್ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭಾರ್ಯ ಮುನಿಂ ಪ್ರನೌಮಿ | poorNaprajjakRutam BaaShyam Adou tadbhaava pUrvakam| yOvyaakarOnnamastasmai padmanaabhaaKya yOginE | shrI madhvasamsEvana labdha gOpaakRutIrbhakti niShEvaNEna | lOkEShu viKyaata sukIrtimantam shrIpadmanaabhaarya munim pranoumi |
पूर्णप्रज्ञकृतम् भाष्यम् आदौ तद्भाव पूर्वकम् ।
योव्याकरोन्नमस्तस्मै पद्मनाभाख्य योगिने ।
श्री मध्वसंसेवन लब्ध गोपाकृतीर्भक्ति निषेवणेन ।
लोकेषु विख्यात सुकीर्तिमंतम् श्रीपद्मनाभार्य मुनिं प्रनौमि ।
There is a Mrithika Brindavana of Padmanabha Theertha in the Sripadaraja Matha in Mulabagal and also at the Vyasa Vittala temple near Rajarajeshwarinagar in Bangalore
Padmanabha Tirtharu the FIRST–
1. He is the First Ashrama Shishya of Acharya Madhwa
2. He is the First Advaitee Shishya converted by Acharya Madhwa.
3. He is the First Teekakara of Acharya Madhwa’s Granthaas
4. He is the First prasaraka of Acharya Madhwa Shastra
5. He is the First to have Vrundavana built
Sri Jayatirtha’s quotes on Sri Padmanabha Tirtharu in his Tatvaprakashika –
ಶ್ರೀಮಧ್ವಸಂಸೇವನ ಲಬ್ದಶುದ್ಧವಿದ್ಯಾಸುಧಾಂಭೋ ನಿಧಯೋsಮಲಾಯೇ|
ಕೃಪಾಲವ: ಪಂಕಜನಾಭತೀರ್ಥಾ: ಕೃಪಾಲವ: ಸ್ಯಾನ್ಮಯಿ ನಿತ್ಯಮೇಷಾಂ |
श्रीमध्वसंसेवन लब्दशुद्धविद्यासुधांभो निधयोsमला ये ।
कृपालव: पंकजनाभतीर्था: कृपालव: स्यान्मयि नित्यमेषां ।
Here Jayatirtharu compares Padmanabha Tirtharu to the milky ocean (ksheera samudra). Padmanabha Tirtharu earned the pure vidya through his seva of Acharya Madhwa. His heart is very much pure, and pray him to offer some kaarunya on us also.
Route for Navavrundavana – Navabrindavana is small island situated nearby Anegundi of Koppal District. Anegundi is 20 Kms away from Gangavathi. From Anegundi one has to cross River Tungabhadra by boat to reach Navabrindavana. Another way to approach Navabrindavana is via Hampi. Hampi is 12 kms way from Hospet of Bellary District. In Hampi, again we have to cross River Tungabhadra to reach Navabrindavana.
Gopinatha devaru – Sri madhwacharyaru was doing the pooja of Gopinatha Devaru. After giving ashrama to Shobana Bhattaru and renaming him as Padmanabha Tirtharu or Pankajanabha Tirtharu or Kamalanabha Tirtharu, Srimadacharyaru gave him Gopinatha idol which is being worshipped even today in Sripadaraja Mutt parampare.
He is the moola purusharu for Sripadaraja Mutt
Since Sripadarajaru took over the Mutt adhikara, it is being called as “Sripadaraja Mutt”
Granthas by Sri Padmanabha Tirtharu:
- Mayavada KhanDana Teeka
- Upadhi KhanDana Teeka (Nyaayavali)
- Prapanchamityaatvaanumaana KhanDana Teeka
- Katha LakshaNa Teeka
- Geetha Bhashya Teeka (Bhaavapradeepika)
- Geetha Taatparya NirNaya Teeka (Prakashika)
- Sattarka Deepavali (Sri Brahmasootrabhaashya Teeka)
- Sannyaaya RatnavaLi (anuvyaaKyaana Teeka)
- TatvOdyOta Teeka
- PramaNalakShaNa Teeka
- VishNutatva niRNaya Teeka
- Vayuleela vistaraNa
- TatvavivEka Teeka
- KarmanirNaya Teeka
- Tatvasankyaana Teeka
Padmanabha Tirtharu as per Sumadhwa Vijaya –
He was a staunch Advaitee Vidwan. Once he saw Acharya Madhwa’s Granthaas during Acharya’s visit to Godavari river basin. He gone through the entire granthaas. Shobhana Bhattaru examined Acharya Madhwa in various styles. He had argued with Acharya Madhwa and was defeated and accepted his defeat. He heard the Brahmasootra bhashya from Acharya Madhwa. He had seen Acharya Madhwa defeating all the 21 kubhashyaas, and found that Madhwa Shastra does not had any dosha. After seeing the Madhwa Bhashya, Shobhana Bhattaru felt very happy and discarded all the other Mathaas. He asked Acharya Madhwa to give him sanyaasa. He started the prachara of Acharya Madhwa’s shastra with gurvanugraha.
Sri Padmanabha Tirtha got the Acharya Madhwa’s shastgra with shravana, manana, bhakti, virakti and with nitya sevane of Acharya.
shrutvaa matyaa sadaa bhaktyaa viraktyaa nityasEvayaa | tasmai: prasanna: prajEkShya: sadyO vidyaaM dadou shubhaaM|
Padmanabha Tirtharu was like a timingila (Whale) for the other darshanikas, as he was condemning all other darshanikaas based on Madhwa Shastra. He was>condemning the other darshanikaas with Vyaakyana dwani, which was just like roaring of a lion. He was a durvaadigajakesari.
Madhwa Shastra Prachara
by Sri Padmanabhatirtharu–
He was giving the example of Madhwa Shastra with Balamuri shankha. Acharya Padmanabha Tirtha was referring Balamuri Shankha with Acharya Madhwa’s Shastra. If Balamuri ShanKha is found by a Churnaka, who deals in making of chunam (suNNa), as he does not know the value of Balamuri ShanKha, he tries to cut the ShanKha to get pieces, and failing to get cut into pieces, he will throw the same. Here Balamuri Shankha (Madhwa Shastra) seen by the Churnaka first and he thought it is not of any use for him, as he does not know the importance of it. It means that Madhwa Shastra must not be studied with the intention of our jeevana nirvahaNe i.e., for our life maintenance. In EDamuri shanka there is saannidhya of Lakshmi, Balamuri ShanKha is the prateeka of Srihari and we must do the pooja of Balamuri Shankha like Saligrama/Sudarshana.
The same Balamuri ShanKha is got by a another person, who knows the value of this ShanKha, he sells it to get huge value. Here the person who got theShankha, could not get the full advantage of Balamuri Shankha (Madhwa Shastra), as he tried to get maximum property and was chasing only the loukika dhana.
Acharya’s shastra must be studied and studied further to get more jnaana.The said Balamuri ShanKha was purchased by a king, who kept the same in the pooja room,did the pooja daily of the ShankHa, with true devotion and he got huge aishwarya, and was getting daily. Acharya Madhwa’s Shastra is likekalpavruksha, which with the shravaNa – manana gets more value, and the value keeps on coming.
This was the style of pravachana by Sri Padmanabha Tirtharu
for more read
for more read
Padmanabha Tirtharu Kannada – click
Padmanabha Tirtharu – Devaranama in Kannada
Padmanabha Tirtharu – Devaranama in Sanskrit
Granthagalu by Padmanabha Tirtharu – click
*******
info from dvaita.org--->
Padmanaabha Tiirtha is the seniormost of Madhva's disciples. He was a leading contributor to the literature of Tatvavaada in the pre-Jayatiirtha period, and also the first scholar to write commentaries on Srimad Ananda Tiirtha's works, though his works are rarely read in the present day, because the later commentaries of Sri Jayatiirtha are considered easier to understand. He is eulogized by Sri Jayatiirtha as the pioneer commentator of Tatvavaada.
From Sri Jayatiirtha's Nyaayadiipikaa.
He is thus given the honorific title ' Tikaakaara'.
Sri Padmanaabha Thirtha was known as Shobhana Bhatta, and was a great scholar of Advaita, before he became Srimad Ananda Tiirtha's disciple. Shobhana Bhatta, who was an accomplished logician (Tarkikashikhaamani), was defeated by Srimad Ananda Tiirtha after a debate that took place during the latter's return from his first tour of the North. This is supposed to have taken place around 1265. He was a native of a region close to the river Godavari.
Sri Padmanaabha Tiirtha was Srimad Ananda Tiirtha's seniormost disciple, and the first successor to the piitha. He was thus the. He headed the then-unified Maadvha Matha for about seven years before departing. His Brndaavana is in Navabrndavana, near Hampi, along with those of eight other eminent saints including Sri Vyaasa Tiirtha, in whose company he continues to perform his saadhana.
(This piece is the result of joint work, being partly due to Narahari S. Pujar, with some additions and editing by Shrisha Rao).
Works by Sri Padmanaabha Tiirtha
Commentaries on the ten Prakaranas including Nyaayaratnaavali (commentary on the Vishnu Tattva Vinirnaya)
Suutra Prasthaana
Sattarkadiipaavali (Commentary on Srimad Ananda Tiirtha's Brahma-Suutra Bhaashya
Sannyaayaratnaavali
Works relating to the Bhagavad Gita
Gitabhaashya-Bhaavadiipikaa
Gitataatparya-Nirnaya-Prakaashikaa
****************
info from madhwamrutha.org--->
Sri Shobana Bhatta was an eminent Adwaitha scholar in Warangal (Orugallu) kings court which was a famous learning center & scholars at Godavari river banks. He was respected widely in the state and also he has very close relations with Sri Vidyaranya & the kings of Vijayanagar kingdom.
Sri Madhwacharya visited the Godavari river state on course of his second Badari yatra & camped in the kingdom. Sri Shobana Bhatta being a scholar made contact with the young and varchasvi sanyasi who had started different thought process in Vedanta. He engaged in debate with Srimadacharya for several days and made himself convinced that the Siddhanta formed by Sri Madhwacharya was supreme in every aspect. He whole heartedly accepted Srimadacharya’s tatva shastra & converted himself to be a proud disciple of Srimadacharya.
Sri Shobana Bhatta left all his positions in king’s court, family, wealth & became the follower of Sri Madhwacharya & accepted Vaishnava deeksha. Seeing the high degree of vairagya Sri Madhavacharya gave him sanyasa deekshe and named him Sri Padmanabha theertha around 1263 AD. Sri Padmanabha theertha followed footsteps of his acharya rest of his life in learning & propagating philosophy formed my Srimadacharya.
During the last days of Sri Madhwacharya Sri Padmanabha theertha engaged heavily in his guru seva, Pleased with his extraordinary abilities Sri Madhwacharya selected Sri Padmanabha theertha as his successor among many of his disciples as the head of the newly formed school of Vedanta called tatva Vedanta (Later became known as Dwaitha Vedanta). He gave him all main deities that he worshipped including Sri Moola Rama, Seeta, Sri Digvijaya Rama etc. along with the recognitions that he earned & the libraries that he wrote and studied in his life time. He gave Sri Padmanabha theertha the responsibility to spread the tatva Vedanta all over the Bharata bhumi & to establish tatva Vedanta among already existing schools of other schools of Vedanta namely Mayavada & Vishishtadvaita schools.
After Sri Madhwacharya left to badari, Sri Padmanabha theertha took over the responsibility to spread his message; he cleverly selected the newly forming Vijayanagar as the main center for Sri Madhwacharya’s Tatva Siddhanta. Hence we can see a big link between growth of Vijayanagar kingdom & spread of Acharya’s Tatva Siddhanta. His contacts with Harihara, Bukka & Sri Vidyaranya made it possible to get the needed support.
Apart from taking the responsibility to spread the Tatva Siddhanta, Sri Padmanabha theertha wrote many books to explain Sri Madhwacharya’s works, hence he is referred as the Prachina Teekacharya (Oldest commentator) of Srimadacharya’s works. His contributions as follows
- Sattarka Ratnavali – A Commentary of Acharya’s Bramhasutra Bhasya
- Sannaya Ratnavali – A Commentary on Acharya’s Anuvakyana
- Ananda Mala ( Scripts not available)
- Vayuleela Vistarana ( Scripts not available)
- Maayavaada Khandana ( Scripts not available)
- Upadhi Khandana ( Scripts not available)
Sri Padmanabha Theertha served 8 years as the head of the institution, tried to establish the basic necessaries needed for taking next steps, unfortunately due to age he decided to handover the responsibility as the head of institution with tiltles & rights to Sri Narahari theertha an other great disciple of Sri Madhavacharya & lived in the place close to Anegondi.
During the course of time he gave sanyasa ashrama to an other desciple and named him Sri Lakshmidhara theertha and started a separate linage, which later became famous as Sripadaraja Mutt / Mulibagala Mutt. Sri Padmanabha Theertha gave him the Sri Satyabhama sahita Gopinatha idols worshipped by acharya madhwa & blessed.
He left his body at Anegondi. Entered the first ever madhwa parampare Vrundavana at a divine island in the middle of Tungabhadra River near Anegondi, presently called as Navavrundavana.
He left his body at Anegondi. Entered the first ever madhwa parampare Vrundavana at a divine island in the middle of Tungabhadra River near Anegondi, presently called as Navavrundavana.
II पूर्णप्रज्ञकृतं भाष्यमादौ तद्भावपूर्वकम्।
यो व्याकरोन्नमस्तस्मै पद्मनाभाख्ययोगिने II
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಮಾದೌ ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಂ
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೇ
pUrNapraj~jakRutaM bhAShyamAdau tadbhAvapUrvakaM
yO vyAkarOnnamastasmai padmanAbhAKyayOginE
************
info from uttaradimutt.org---> Sri Padmanabha Teertha is the foremost among the direct disciples of Sri Madhwacharya. He was a distinguished scholar and was recognized and honoured by people of those times as 'THE DISCIPLE OF SRI MADHWACHARYA'.
info from uttaradimutt.org---> Sri Padmanabha Teertha is the foremost among the direct disciples of Sri Madhwacharya. He was a distinguished scholar and was recognized and honoured by people of those times as 'THE DISCIPLE OF SRI MADHWACHARYA'.
He has the greatest honor of lecturing on the Vedas before an assembly of great scholars and was acclaimed to be a master in expounding the meanings of the Vedas.He is known for his learning, intelligence, ever lasting devotion, detachment to worldly affairs, service to His guru, etc. With all these extraordinary qualities, he has rightly succeeded Sri Madhwcharya in the pontificate seat of Sri Uttaradi Math.
Sri Padmanabha Teertha a previously known as Shobhana Bhatta. He was a renowned Advaita Scholar, accomplished logician and one with great faith in Veda, Mahabharata and Puranas. He is said to have hailed from a region close to the river Godavari. He won many debates and refuted all the prevalent systems of philosophy before he was defeated by Sri Madhwacharya in a famous debate. His defeat at the hands of Sri Madhwacharya made the bold Shobhana Bhatta to renounce the world and accept sanyasa(sainthood) from Sri Madhwacharya.
How blessed Sri Padmanabha Teertha was to have had the opportunity of being the direct disciple of the Sarvagna Jagadguru Sri Madhwacharya himself! He was so impressed by the teachings of Sri Madhwacharya that he used to enthrall the audience by comparing the works of Sri Madhwacharya to a divine Kalpavriksha, capable of fulfilling all of one's desires. His conviction in the doctrine of Sri Madhwacharya can be known from his statement before the audience that the result one gets by studying the works of Sri Madhwacharya is beyond words and thoughts.
He was accredited to be the first to write a commentary, on the great Bhasya of Sri Madhwacharya, which ably brings out the true meaning of the Bhasya. The prolific commentator, Sri Jayateertha, honors this great saint in his magnum opus Sriman Nyaya Sudha and pictures him as the serene land, auspicious enough to be the home of the lord of Laxmi, and an ocean which gave rise to a bunch of invaluable pearls called Sannyaya Ratnavali.
Sri Jayateertha owes his scholarship to Sri Padmanabha Tirtha while saying
"sa padmanAbhatIrthakhyagogaNostu dR^ishe mama na tattva mArge gamanaM vinA yadupajeevanam"
We cannot proceed in the direction of truth without whose blessings, let the light called Sri Padmanabha Tirtha lead me in the right path.
WorksSutra Prasthaana 1. Sattarkadiipaavali - Commentary on Shrimad Ananda Tiirtha's Brahma-Suutra Bhaashya 2. Sannyaayaratnaavali - Commentary on Shrimad Ananda Tiirtha's Anuvyakhyana) Works relating to the Bhagavad Gita 1) Gitabhaashya-Bhaavadiipikaa 2) Gitataatparya-Nirnaya-Prakaashikaa Others 1) Commentaries on the ten PrakaranasContact DetailsPt. Anandacharya Joshi Ph no:08533-267562/9449253155 Post : Anegundi 583246 TQ : Gangavati Dist : Koppal
*********
info from wikipedia----> Padmanabha Tirtha (died 1324) was a Dvaita scholar and the disciple of Madhvacharya. Ascending the pontifical seat after Madhva, he served as the primary commentator of his works and in doing so, significantly elucidated Madhva's terse and laconic style of writing. His pioneering efforts in expanding upon the Dvaita texts to uncover the underlying metaphysical intricacies was taken forward by the 14th Century philosopher, Jayatirtha. [1]Padmanabha is also credited with disseminating the philosophy of Dvaita outside the Tulunadu. [2]
According to Narayana Pandita's Madhva Vijaya, Padmanabha, born Shobhanabhatta, was an accomplished scholar and logician. Scholarly opinion mostly places the location of his birth to the region of North Karnataka.[3] After being won over by Madhva in a debate, he adopted Dvaita and was subsequently tasked by Madhva to disseminate the nascent philosophy across the subcontinent. [2] After his death, he was entombed at Nava Brindavana near Hampi. His disciple Narahari Tirtha succeeded him as the pontiff.
15 extant-works have been ascribed to him, most of which are commentaries on the works of Madhva. His notable works include Nyayaratnavali, a commentary on Madhva's Vishnu Tattva Vinirnaya, Sattarkadipavali a gloss on Bramha Sutra Bhashya and Sannyayaratnavali on Anu Vyakhyana. Sharma notes "dignity, elegance, clearness, brevity and avoidance of digression and controversies mark his style".[4] Though Jayatirtha later diverges from Padmanabha's views, he eulogies the latter's pioneering work in his Nyaya Sudha and acknowledges his influence. Padmanabha's influence is also acknowledged by Vyasatirtha, who attempts, in his Tatparya Chandrika, to reconcile Jayatritha and Padmanabha's views.
********
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರು*
ಆರಾಧನೆ ಕಾರ್ತಿಕ ಬಹುಳ ಚತುರ್ದಶಿ
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಮ್ ಭಾಷ್ಯಮ್ ಆದೌ ತದ್ಭಾವ ಪೂರ್ವಕಮ್ |
ಯೋವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯ ಯೋಗಿನೇ |
ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಸಂಸೇವನ ಲಬ್ಧ ಗೋಪಾಕೃತೀರ್ಭಕ್ತಿ ನಿಷೇವಣೇನ |
ಲೋಕೇಷು ವಿಖ್ಯಾತ ಸುಕೀರ್ತಿಮಂತಮ್ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭಾರ್ಯ ಮುನಿಂ ಪ್ರನೌಮಿ |
ನವೆಂಬರ್ ೨೭ & ೨೮ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಆರಾಧನೆ *ಶ್ರೀ ಉತ್ತರಾದಿ ಮಠ*
ನವೆಂಬರ್ ೨೯ ಉತ್ತರ ಆರಾಧನೆ *ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ಮಠ*
5 dec 2018 pdf downloaded Nyayaratnavali and Tatvodyota-tika of Sri Padmanabha Tirtha
NamaskAra,
|| Nandamunisandohastho narasiMhaH prIyatAm ||
We are pleased to announce the availability of Nyayaratnavali (Vishnutattvanirnaya-tika) and Tatvodyota-tika of Sri Padmanabha Tirtha, direct disciple of Madhvacarya to all the jignasu bandhus on the auspicious moment of Narasimha Jayanthi, the day of Vedavyasa Jayanthi and the eve of Kurma Jayanti. (pankaja.pdf file attached)
Some Salient Points:
1. These two pracina tikas (ancient commentaries) are hitherto unpublished and are being edited mainly based on an old manuscript written in Nandinagari obtained from ORI, Mysore.
2. Five other prakarana-tikas of Padmanabha Tirtha have been included with better readings from the same manuscript.
3. The entire text carries multi level footnotes with variant readings, suggestive comments in case of incorrect readings, relevant extracts of other commentaries (tatvamanajri of Sri Nayarana Panditacarya, commentary of Sri Jayatirtha, tippanis etc), reference to quotes.
4. Many appendices have been added for reference, which include -
a. variant readings of mUla,
b. interesting passages of padmanabhatirtha tika,
c. observations about commentatorial tradition,
d. references to nyayaratnavali by various commentators,
e. list of comments by Sri Vidyesha TIrtha,
f. another ancient commentary on mithyatvanumanakhanda by an uknown author and
g. relevant portions of shankara bhashya.
5. This book is edited using Latex2e on ubuntu 8.04. Devnag 2.15 pre-processor is used for sanskrit. All these are free software solutions.
6. Copyleft: No rights reserved. We encourage seekers to copy, enhance or redistribute any part of this book or the entire book for non-commercial purposes.
7. This publication is being simultaneously made available in both e-form and print-form.
Our humble pranamas to Sri Vishwesha Tirtha Swamiji and Sri Vidyesha Tirtha Swamiji of for blessing us.
Our humble pranamas to our guide and teacher Prof. A.Haridasa Bhat, Principal, Purna Prajna Vidyapitha for supporting this research activity from the esteemed institution and for his guidance in seeing this work through. In simple words, this work would not have been possible without him.
Srinidhi & Sreenivasa
**********
Sri Padmanabha Theertharu is foremost among the direct disciples of Sriman Madhvacharyaru. He was a distinguished scholar and was recognized and honoured by people of those times as 'THE DISCIPLE OF SRIMAN MADHVACHARYARU'.
Sri Padmanabha Theertharu's purvashrama name was Shobhana Bhatta. He was a renowned Advaita Scholar, accomplished logician and one with great faith in Veda, Mahabharata and Puranas. He is said to have hailed from a region close to the river Godavari. He has won many a great scholar in debates and refuted all the prevalent systems of philosophy before he was defeated by Sriman Madhvacharyaru in a famous debate. His defeat at the hands of Sriman Madhvacharyaru made the bold Shobhana Bhatta to renounce the world and accept sanyasa from Sriman Madhwacharyaru.
Our scriptures explain how difficult it is to be blessed with a guru who knows the real nature of the disciple. It requires several thousands of years of sadhana before one is blessed with such an opportunity to meet an all-knowing Guru. We can think how blessed Sri Padmanabha Theertharu was to have had the opportunity of being the direct disciple of the Sarvagna Jagadguru Sriman Madhwacharyaru himself.
After he drank the 'makaranda' - nectar called Bhasya from Sriman Madhvacharyaru, Sri Padmanabha Theertharu found other's bhashyas to be shallow and tasteless.
He was so impressed by the teachings of Sriman Madhvacharyaru that he used to enthrall the audience by comparing the works of Sriman Madhvacharyaru to a divine Kalpavriksha, capable of fulfilling all of one's desires. His conviction in the doctrine of Sriman Madhvacharyaru can be known from his statement before the audience that the result one gets by studying the works of Sriman Madhvacharyaru is beyond words and thoughts.
He was accredited to be the first to write a commentary, on the great Bhasya of Sriman Madhvacharyaru, which ably brings out the true meaning of the Bhasya. The prolific commentator of Madhva, Sri Jaya Theertharu, honors this great saint in his magnum opus Sriman Nyaya Sudha and pictures him as the serene land, auspicious enough to be the home of the lord of Lakshmi, and an ocean which gave rise to a bunch of invaluable pearls called Sannyaya Ratnavali.
Sri Jaya Theertharu (Teekacharyaru) owes his scholarship to Sri Padmanabha Tirtha while saying
"sa padmanabhatirthakhyagogaNostu dR^ishe mama
na tattva mArgegamanaM vinA yadupajeevanam"
We cannot proceed in the direction of truth without whose blessings, let the light called Sri Padmanabha Theertharu lead me in the right path. His Brindaavana is at Navabrindavana, near Hampi.
Works by Shri Padmanabha Theertharu :
Sutra Prasthaana
1. Sattarkadiipaavali - Commentary on Sriman Madhvacharya's Brahma-Suutra Bhaashya
2. Sannyaayaratnaavali - Commentary on Sriman Madhvacharya's (Anuvyakhyana)
Works relating to the Bhagavad Gita
1) Gitabhaashya-Bhaavadiipikaa
2) Gitataatparya-Nirnaya-Prakaashikaa
Others
1) Commentaries on the ten Prakaranas
Navabrindavana is small island situated nearby to Anegundi of Koppal District. Anegundi is 20 K.ms away from Gangavathi. From Anegundi one has to cross River Tungabhadra by boat to reach Navabrindavana. Another way to approach Navabrindavana is via Hampi. Hampi is 12 kms way from Hospet of Bellary District. In Hampi, again we have to cross River Tungabhadra to reach Navabrindavana.
***********
from madhwasaints.wordpress.com
from madhwasaints.wordpress.com
- Shobhana bhatta used to live in Rajamahendravam and was a minister in the Kakathiya kingdom.
- Shobhana bhatta used to triumph in all his debates with his knowledge in logic and grammer though being the administrator of his state.
- Shobha bhatta first met Sri Madhwacharya on the banks of Godavari and invited him to participate in a debate which he had arranged.
- Though Shobana bhatta was individually and collectively defeated with other 18 different vedic scholars by Sri Madhwacharya, was stunned and inspired with his knowledge and aruguments. Later Sri Madhwa left to Udupi.
- Shobhana bhatta who wanted to learn more from Sri Madhwa, decided with a conclusion of reaching Udupi to approach Sri Madhwa to accept him as his disciple. Sri Madhwa then initiated Shobhana bhatta with the holy name “Sri Padmanabha theertha” and became the first among the four direct disciples of Sriman Madhwacharya.
ಶ್ರೀಮಧ್ವ ಭಗವತ್ಪಾದರ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಶ್ರವಣಮಾಡುವವರಿಗೆ, ಅನುಸರಿಸುವವರಿಗೆ ದೊರೆಯುವಂತಹ ಫಲವಾದರೂ ಎಂತಹುದು ಎಂದು ಸನಕಾದಿ ಮುನಿಗಳು ಶೇಷದೇವರನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, "ಸ್ವರ್ಗ ಮೊದಲಾದವು ದೊರಕಿದರೂ ಅದು ಭಗವತ್ಪಾದರ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶ್ರವಣದ ನಿಜವಾದ ಫಲವಲ್ಲ, ನಿಜವಾದಂತಹ ಫಲವೆಂದರೆ ಶುಕ-ಶಾರದಾದಿಗಳು ಕೊಂಡಾಡಿದ ಮೋಕ್ಷ ಪದವಿಯೇ ಸರಿ: ವಾಯುದೇವರಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಾ, ವೈಷ್ಣವದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ತೊಡುವವರ ವಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಗವಂತ ತನ್ನ ಲೋಕವನ್ನೇ ನೀಡುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಶೇಷದೇವರಂತಹ ದೇವೋತ್ತಮರೇ ಹೇಳುತ್ತಾರೆಂದರೆ, ಭಗವತ್ಪಾದರ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಅಕ್ಷರವನ್ನು ರಚಿಸಿದವರಿಗೂ ಗಂಗಾತಟದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುಆಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪುಣ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯೆಂದು ನಾರಾಯಣಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು 'ಮಧ್ವವಿಜಯ' ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದಂತಹ ನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ನುಡಿಯುತ್ತಾರೆಂದರೆ, ಶ್ರೀಮಧ್ವ ಭಗವತ್ಪಾದರಿಂದ ಸಂನ್ನ್ಯಾಸಾಶ್ರಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ಅವರಿಂದಲೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಶ್ರವಣ ಮಾಡುವ, ಮಧ್ವಭಗವತ್ಪಾದರ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ರಚಿಸುವ ಮಹಾಪುಣ್ಯಕ್ಕೆ ಎಣೆಯುಂಟೇ? ಋಜುಗಣಸ್ಥರಿಗಲ್ಲದೆ, ಗರುಡ, ಶೇಷ, ರುದ್ರಾದಿಗಳಂತೆ ದೇವತಾಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವವರಿಗಲ್ಲದೆ ಅಂತಹ ಭಾಗ್ಯ ಖಂಡಿತಾ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಭಗವತ್ಪಾದರ ಶಿಷ್ಯತ್ವವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ತತ್ತ್ವವಾದವನ್ನು ಪ್ರಚುರ ಪಡಿಸುವ ಮಹಾಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಮಹಿತಚರಿತರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಮೂರ್ಧನ್ಯರು. ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞರ 'ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಭಾಷ್ಯ'ಕ್ಕೆ ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲೀ, 'ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ'ಕೃತಿಗೆ 'ಸನ್ನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಳಿ' 'ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ ಟೀಕಾ' 'ವಾಯುಲೀಲಾವಿಸ್ತರಣ' ಮೊದಲಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ, ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸ ಸಮ್ಮತವಾದ ಶ್ರೀಮಧ್ವರ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಸಾರದಲ್ಲಿ ಮಹೋನ್ನತ ಭೂಮಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ನಾರಾಯಣ ಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು "ಶ್ರವಣದಿಂದ, ಮನನದಿಂದ, ನಿರಂತರ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ, ವಿರಕ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಸತತ ಗುರುಸೇವೆಯಿಂದ ಸಂತುಷ್ಟರಾದ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರಿಗೆ ಪರತತ್ವದರಿವನ್ನು ಒಡನೆ ನೀಡಿದರು", " ವೇದಪ್ರವಚನಾಚಾರ್ಯರ ಶಿಷ್ಯರೆಂದೇ ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆದ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರೆಂಬ ವಿದ್ವತ್- ತಿಮಿಂಗಲ ಯುಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರವಾಹದ ಸೆಳೆತದಿಂದ ಬೇರೆ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಾಡಿದರೂ, ವೇದಾಂತದ ಕಡಲಿನಾಸರೆಯನ್ನು ತೊರೆಯಲಿಲ್ಲ," " ದುಷ್ಟವಾದಿಗಳೆಂಬ ಸಲಗಗಳ ತರ್ಕದ ನೆತ್ತಿಯನ್ನು ಸೀಳುವ ಪಂಚಾಸ್ಯರಾದರು" "ಇಂತಹ ಮಹತ್ತರವಾದ ಅರಿವಿನ ಕಡಲಿನಿಂದ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ 'ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ' ಟೀಕಾರೂಪವಾದ 'ಸನ್ನ್ಯಾಯ ರತ್ನಾವಳಿ' ಮೂಡಿಬಂದಿತು ಎಂದು ಮೈಮರೆತು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರೆ, ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞರ ಶಿಷ್ಯರಾಗುವ ಮಹಾಭಾಗ್ಯಕ್ಕೆ ಭಾಜನರಾದ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ಶ್ರೀಜಯತೀರ್ಥರಂತಹ ಮಹಾಮನೀಷಿಗಳು
"ರಮಾನಿವಾಸೋಚಿತವಾಸಭೂಮಿ: ಸನ್ನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲೀ ಜನ್ಮಭೂಮಿ:
ವೈರಾಗ್ಯಭಾಗ್ಯೋ ಮಮ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥಾಮೃತಾಬ್ಧಿರ್ಭವತಾದ್ವಿಭೂತ್ಯೈ" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಮೇರುಕೃತಿ 'ಶ್ರೀಮನ್ನ್ಯಾಯಸುಧಾ' ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ತುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಂತಹ ಮಧ್ವ ಶಿಷ್ಯರಾಗುವ ಮಹಾಭಾಗ್ಯಭಾಜನರೂ, ಶ್ರೀವ್ಯಾಸರಾಜರು ಸ್ತುತಿಸಿದಂತೆ 'ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರವಿಶಾರದ'ರೂ, ಮಾಧ್ವರಾದ್ಧಾಂತ 'ಧರಣೀಧರ'ರೂ ಆದ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥ ಭಟ್ಟಾರಕರು ನಮ್ಮನ್ನು ಶ್ರೀಮಧ್ವಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲಿ, ಶ್ರೀಮಾಧವ-ಮಧ್ವರ ಅನುಗ್ರಹ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಹರಸಲಿ.
***
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರು (13 ನೇ ಶತಮಾನ)
ಗೋದಾವರಿ ನದಿ ತೀರ ಸ್ಥಳ ಪೈಠಣ, ಮಹಾ ಮಹಾ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಊರು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಳಸವಿಟ್ಟಂತೆ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಮುಖರಾದ ಪಂಡಿತರು ಅದ್ವೈತಿಗಳಾದ ಪಾಂಡುರಂಗಿ ವಂಶದ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ಅಲ್ಲಿಯೇ ವಾಸವಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಎಲ್ಲ ಮತಗಳ ಪಂಡಿತರ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಂಡ ಪಂಡಿತರಾದ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಮಂಡನೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಆಗತಾನೆ ದ್ವೈತ ಮತದ ಪುನರುತ್ಥಾನ ಮಾಡಿದ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರೆಂಬ ಸಿಂಹದ ಘರ್ಜನೆ ಇನ್ನುಳಿದ ಮತದ ಪಂಡಿತರ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿದ್ದವು. ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೆ ಉಳಿದಿದ್ದ ಒಂದೇ ದಾರಿ , ತಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರನ್ನು ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಎದುರಾಗಿ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥ ಮಾಡಿಸುವುದು. ಆ ಸಮಯ ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಆಗ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಎಲ್ಲ ಮತದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮಹಾಸಭೆಯನ್ನೇರ್ಪಡಿಸಿ ವಿಚಾರವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿ ಗೆದ್ದ ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ತಮ್ಮ ಬದರಿ ಯಾತ್ರೆ ಮುಗಿಸಿ ಮರುಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಬರುವಾಗ ಆ ಸಭೆಗೆ ಅವರಿಗೆ ಆಮಂತ್ರಣ ಬರುವುದಕ್ಕೂ ಸರಿಯಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರಿಗೂ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಶೋಭನ ಭಟ್ಟರಿಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾದ ಪ್ರಚಂಡ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥವಾಯಿತು. ಅದುವರೆಗೆ ಅದ್ವೈತ ಮತಾನುಯಾಯಿಗಳೂ, ಪ್ರಚಂಡ ಪಂಡಿತರೂ, ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾ ಪಕ್ಷಪಾತಿಗಳಾದ ಶ್ರೀಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ದ್ವೈತ ಮತ, ಹರಿ ಸರ್ವೋತ್ತಮ ಮಂಡನೆ ಹಾಗೂ ತೇಜಸ್ಸಿಗೆ ಶರಣಾಗಿ ತಲೆ ಬಾಗಿದರು. ಅವರಿಂದ ಸನ್ಯಾಸ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅವರ ನೇರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬರೆಯುವ ಮೊದಲಿಗರಾದರು. ಇವರ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರೀ ಜಯತೀರ್ಥರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ
ಸ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥಾಖ್ಯಾ ಗೋಗಣೋಸ್ತು ದೃಶೇಮಮ
ನ ತತ್ವಮಾರ್ಗೇ ಗಮನಂ ವಿನಾ ಯದುಪಜೀವನಂ
ನಾವು ಯಾರ ಕೃಪೆ ಇಲ್ಲದೇ ಸತ್ಯದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೋ, ಆ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರೆಂಬುವ ಬೆಳಕು ನಮ್ಮನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಿ.
*********
ಶ್ರೀ ೧೦೦೮ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಆರಾಧನಾ ನಿಮಿತ್ತವಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ :-
ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲರು ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಪ್ರಪ್ರಥಮಟೀಕಾಕಾರರೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದವರು ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು. ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಟೀಕೆಗಳೂ ಪರಮಾದ್ಭುತ. ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ
ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಭಾಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲಿ, ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲಿ, ಖಂಡನತ್ರಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ ಹಾಗೂ ಗೀತಾತಾತ್ಪರ್ಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ತತ್ವದ್ಯೋತ ತತ್ವನಿರ್ಣಯ ತತ್ವಸಂಖ್ಯಾನ ಕರ್ಮನಿರ್ಣಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಹೀಗೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಅನೇಕ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಬರೆದ ಮಹಾನುಭಾವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸತ್ಸಿದ್ಧಾಂತವಾದ, ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರರಾದ ಆನಂದತೀರ್ಥರ ಶಾಸ್ತ್ರವಾದ ದ್ವೈತಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಓದಿದರೇ ಮೋಕ್ಷಾದಿ ಪುರುಷಾರ್ಥಗಳು ಎಂದು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನಂಬಿರುವವರು ಇವರು. ಸ್ವಯಂ ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರಿಗಳಾದ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಂದಲೇ ನೇರವಾಗಿ ಸರ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಓದುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಶ್ರೀಮದಚಾರ್ಯರು ಎಂಭತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಪೂಜಿಸಿದ ಶ್ರೀ ದಿಗ್ವಿಜಯರಾಮ ದೇವರನ್ನು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ನಂತರ ಮೊಟ್ಡ ಮೊದಲು ಪೂಜಿಸುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರಿಂದ ಪೂಜಿತವಾದ, ನರಹರಿತೀರ್ಥರಿಂದ ತರಲ್ಪಟ್ಟ ಶ್ರೀಮನ್ಮೂಲರಾಮ ಶ್ರೀಮೂಲಸೀತಾದೇವಿಯರನ್ನು ಸತತ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಆರಾಧಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಸೌಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಜಗದೊಡೆಯನಾದ ನಾರಾಯಣಾವತಾರಿಯಾದ ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸದೇವರು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಅನುಗ್ರಹಪೂರ್ವಕ ಕೊಡಲ್ಪಟ್ಟ ಎಂಟು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳನ್ನು ಇವರಿಗೇ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರು ದಯಪಾಲಿಸಿದರು.
ಇಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಪೂರ್ವಾಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗೋದಾವರಿ ತೀರದ ಹೆಸರಾಂತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರನ್ನು ನಾರಾಯಣಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು ಶ್ರೀಮತ್ಸುಮಧ್ವವಿಜಯದಲ್ಲಿ "ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲ" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದ್ದಾರೆ. "ವೈರಾಗ್ಯವೆಂಬ ಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದವರು ಶ್ರೀಮಜ್ಜಯತೀರ್ಥರು. ಇಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಕೊನೆಗೆ 1324 ನೆಯ ಇಸ್ವಿಯ ಕಾರ್ತೀಕ ಮಾಸದ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ದಿನದಂದು, ತುಂಗಭದ್ರೆಯ ನುಡುಗಡ್ಡೆಯಾದ, ಇಂದಿನ ನವವೃಂದಾವನಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಗಾಳಿ ಬಿಸಿಲು ಏನನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೇ ಅತ್ಯಂತವಿರಕ್ತ ಶಿಖಾಮಣಿಗಳಾಗಿ ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ವಾಸಮಾಡಿ ಬಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಕಲಾಭೀಷ್ಟಗಳನ್ನೂ ಪೂರೈಸುತ್ತಾ ಕರೆದವರ ಮನೆ ಮನಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡಿ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಮಾಡೋಣ.
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಂ
ಆದೌ ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಂ !
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ
ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೆ !!
ಅರ್ಥ : - ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಭಾಷ್ಯವನ್ನು (ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು) ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಿಗೆ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಯಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೋ ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹಿಸಲಿ..
ಸುಘೋಷಾಚಾರ್ಯ ಕೊರ್ಲಹಳ್ಳಿ
*
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರು (13 ನೇ ಶತಮಾನ)
ಗೋದಾವರಿ ನದಿ ತೀರ ಸ್ಥಳ ಪೈಠಣ, ಮಹಾ ಮಹಾ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಊರು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಳಸವಿಟ್ಟಂತೆ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಮುಖರಾದ ಪಂಡಿತರು ಅದ್ವೈತಿಗಳಾದ ಪಾಂಡುರಂಗಿ ವಂಶದ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ಅಲ್ಲಿಯೇ ವಾಸವಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಎಲ್ಲ ಮತಗಳ ಪಂಡಿತರ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಂಡ ಪಂಡಿತರಾದ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಮಂಡನೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಆಗತಾನೆ ದ್ವೈತ ಮತದ ಪುನರುತ್ಥಾನ ಮಾಡಿದ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರೆಂಬ ಸಿಂಹದ ಘರ್ಜನೆ ಇನ್ನುಳಿದ ಮತದ ಪಂಡಿತರ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿದ್ದವು. ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೆ ಉಳಿದಿದ್ದ ಒಂದೇ ದಾರಿ , ತಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರನ್ನು ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಎದುರಾಗಿ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥ ಮಾಡಿಸುವುದು. ಆ ಸಮಯ ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಆಗ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಎಲ್ಲ ಮತದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮಹಾಸಭೆಯನ್ನೇರ್ಪಡಿಸಿ ವಿಚಾರವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿ ಗೆದ್ದ ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ತಮ್ಮ ಬದರಿ ಯಾತ್ರೆ ಮುಗಿಸಿ ಮರುಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಬರುವಾಗ ಆ ಸಭೆಗೆ ಅವರಿಗೆ ಆಮಂತ್ರಣ ಬರುವುದಕ್ಕೂ ಸರಿಯಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರಿಗೂ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಶೋಭನ ಭಟ್ಟರಿಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾದ ಪ್ರಚಂಡ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥವಾಯಿತು. ಅದುವರೆಗೆ ಅದ್ವೈತ ಮತಾನುಯಾಯಿಗಳೂ, ಪ್ರಚಂಡ ಪಂಡಿತರೂ, ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾ ಪಕ್ಷಪಾತಿಗಳಾದ ಶ್ರೀಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ದ್ವೈತ ಮತ, ಹರಿ ಸರ್ವೋತ್ತಮ ಮಂಡನೆ ಹಾಗೂ ತೇಜಸ್ಸಿಗೆ ಶರಣಾಗಿ ತಲೆ ಬಾಗಿದರು. ಅವರಿಂದ ಸನ್ಯಾಸ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅವರ ನೇರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿ ಶ್ರೀಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬರೆಯುವ ಮೊದಲಿಗರಾದರು. ಇವರ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರೀ ಜಯತೀರ್ಥರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ
ಸ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥಾಖ್ಯಾ ಗೋಗಣೋಸ್ತು ದೃಶೇಮಮ
ನ ತತ್ವಮಾರ್ಗೇ ಗಮನಂ ವಿನಾ ಯದುಪಜೀವನಂ
ನಾವು ಯಾರ ಕೃಪೆ ಇಲ್ಲದೇ ಸತ್ಯದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೋ, ಆ ಪದ್ಮನಾಭ ತೀರ್ಥರೆಂಬುವ ಬೆಳಕು ನಮ್ಮನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಿ.
*********
ಶ್ರೀ ೧೦೦೮ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಆರಾಧನಾ ನಿಮಿತ್ತವಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ :-
ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲರು ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಪ್ರಪ್ರಥಮಟೀಕಾಕಾರರೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದವರು ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು. ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಟೀಕೆಗಳೂ ಪರಮಾದ್ಭುತ. ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ
ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಭಾಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲಿ, ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲಿ, ಖಂಡನತ್ರಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ ಹಾಗೂ ಗೀತಾತಾತ್ಪರ್ಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ತತ್ವದ್ಯೋತ ತತ್ವನಿರ್ಣಯ ತತ್ವಸಂಖ್ಯಾನ ಕರ್ಮನಿರ್ಣಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಹೀಗೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಅನೇಕ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಬರೆದ ಮಹಾನುಭಾವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸತ್ಸಿದ್ಧಾಂತವಾದ, ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರರಾದ ಆನಂದತೀರ್ಥರ ಶಾಸ್ತ್ರವಾದ ದ್ವೈತಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಓದಿದರೇ ಮೋಕ್ಷಾದಿ ಪುರುಷಾರ್ಥಗಳು ಎಂದು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನಂಬಿರುವವರು ಇವರು. ಸ್ವಯಂ ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರಿಗಳಾದ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಂದಲೇ ನೇರವಾಗಿ ಸರ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಓದುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಶ್ರೀಮದಚಾರ್ಯರು ಎಂಭತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಪೂಜಿಸಿದ ಶ್ರೀ ದಿಗ್ವಿಜಯರಾಮ ದೇವರನ್ನು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ನಂತರ ಮೊಟ್ಡ ಮೊದಲು ಪೂಜಿಸುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರಿಂದ ಪೂಜಿತವಾದ, ನರಹರಿತೀರ್ಥರಿಂದ ತರಲ್ಪಟ್ಟ ಶ್ರೀಮನ್ಮೂಲರಾಮ ಶ್ರೀಮೂಲಸೀತಾದೇವಿಯರನ್ನು ಸತತ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಆರಾಧಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಸೌಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಜಗದೊಡೆಯನಾದ ನಾರಾಯಣಾವತಾರಿಯಾದ ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸದೇವರು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಅನುಗ್ರಹಪೂರ್ವಕ ಕೊಡಲ್ಪಟ್ಟ ಎಂಟು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳನ್ನು ಇವರಿಗೇ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರು ದಯಪಾಲಿಸಿದರು.
ಇಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಪೂರ್ವಾಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗೋದಾವರಿ ತೀರದ ಹೆಸರಾಂತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರನ್ನು ನಾರಾಯಣಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು ಶ್ರೀಮತ್ಸುಮಧ್ವವಿಜಯದಲ್ಲಿ "ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲ" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದ್ದಾರೆ. "ವೈರಾಗ್ಯವೆಂಬ ಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದವರು ಶ್ರೀಮಜ್ಜಯತೀರ್ಥರು. ಇಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಕೊನೆಗೆ 1324 ನೆಯ ಇಸ್ವಿಯ ಕಾರ್ತೀಕ ಮಾಸದ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ದಿನದಂದು, ತುಂಗಭದ್ರೆಯ ನುಡುಗಡ್ಡೆಯಾದ, ಇಂದಿನ ನವವೃಂದಾವನಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಗಾಳಿ ಬಿಸಿಲು ಏನನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೇ ಅತ್ಯಂತವಿರಕ್ತ ಶಿಖಾಮಣಿಗಳಾಗಿ ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ವಾಸಮಾಡಿ ಬಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಕಲಾಭೀಷ್ಟಗಳನ್ನೂ ಪೂರೈಸುತ್ತಾ ಕರೆದವರ ಮನೆ ಮನಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡಿ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಮಾಡೋಣ.
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಂ
ಆದೌ ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಂ !
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ
ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೆ !!
ಅರ್ಥ : - ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಭಾಷ್ಯವನ್ನು (ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು) ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಿಗೆ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಯಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೋ ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹಿಸಲಿ..
ಸುಘೋಷಾಚಾರ್ಯ ಕೊರ್ಲಹಳ್ಳಿ
*
2020
ಹಂಸನಾಮಕ ಪರಮಾತ್ಮನ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಪರಂಪರೆಯಾದ
ಜಗದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಮನ್ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ ಮೂಲ ಮಹಾ ಸಂಸ್ಥಾನ,
ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಮಠದ ಪೂರ್ವಿಕ ಯತಿವರ್ಯರು ಆದಿ ಟಿಪ್ಪಣಿಕಾರರಾದ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥ ಶ್ರೀಪಾದಂಗಳವರ ಪೂರ್ವರಾಧನೆ ಮಹೋತ್ಸವ
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞ ಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಮಾದೌ ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಮ್ ।
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೇ ।।
******
*ಶ್ರೀ ೧೦೦೮ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಆರಾಧನಾ ನಿಮಿತ್ತವಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ :-
ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲರು ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಶ್ರೀ ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಪೂರ್ವಾಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗೋದಾವರಿ ತೀರದ ಹೆಸರಾಂತ ಪಾಂಡುರಂಗಿ ಮನೆತನದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರನ್ನು ನಾರಾಯಣಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು ಶ್ರೀಮತ್ಸುಮಧ್ವವಿಜಯದಲ್ಲಿ "ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲ" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದ್ದಾರೆ. "ವೈರಾಗ್ಯವೆಂಬ ಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು" ಎಂದು ಹೊಗಳಿದವರು ಶ್ರೀಮಜ್ಜಯತೀರ್ಥರು.
ಭರತಖಂಡದ ಮಧ್ಯಭಾಗ ಗೋದಾವರಿ ನದಿ ತೀರದ ಒಂದು ನಗರ, ಪ್ರತಿವರ್ಷದಂತೆ ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಮಸ್ತ ತತ್ವಜ್ಞಾನಗಳ ಸಮ್ಮೇಳನ, ಎಲ್ಲ ಮತಗಳ ಪಂಡಿತರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮತಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿ, ವಾಕ್ಯಾರ್ಥ ಮಾಡಬೇಕು, ಗೆದ್ದವರಿಗೆ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಸನ್ಮಾನ. ಇಂತಹ ಸಭೆಯ ಆಯೋಜಕರು ಶ್ರೀ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಪ್ರಕಾಂಡ ಪಂಡಿತರು, ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ತಮ್ಮ ಬದ್ರಿ ಯಾತ್ರೆ ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸಭೆಗೆ ಆಮಂತ್ರಣವಿರುವ ನಿಮಿತ್ತ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಆ ನಗರಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡಿದರು. ಅವರೊಂದಿಗೆ ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರದು ಸುಮಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ವಾದ ನಡೆಯಿತು. ಕಡೆಗೆ ಮಧ್ವ ಮತಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗಿ ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಅಪ್ಪಿ ಮುಂದೆ ತಪ್ಪು ಮಾಡದೆ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಶಿಷ್ಯರಾದರು, ಶೋಭನ ಭಟ್ಟರು ಅವರಿಂದಲೇ ಸನ್ಯಾಸ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಪ್ರಪ್ರಥಮಟೀಕಾಕಾರರೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದವರು ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು. ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಟೀಕೆಗಳೂ ಪರಮಾದ್ಭುತ. ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ
ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಭಾಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲಿ, ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲಿ, ಖಂಡನತ್ರಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ ಹಾಗೂ ಗೀತಾತಾತ್ಪರ್ಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ತತ್ವದ್ಯೋತ ತತ್ವನಿರ್ಣಯ ತತ್ವಸಂಖ್ಯಾನ ಕರ್ಮನಿರ್ಣಯಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆ, ಹೀಗೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಅನೇಕ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಬರೆದ ಮಹಾನುಭಾವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸತ್ಸಿದ್ಧಾಂತವಾದ, ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರರಾದ ಆನಂದತೀರ್ಥರ ಶಾಸ್ತ್ರವಾದ ದ್ವೈತಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಓದಿದರೇ ಮೋಕ್ಷಾದಿ ಪುರುಷಾರ್ಥಗಳು ಎಂದು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನಂಬಿರುವವರು ಇವರು. ಸ್ವಯಂ ವಾಯುದೇವರ ಅವತಾರಿಗಳಾದ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಂದಲೇ ನೇರವಾಗಿ ಸರ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಓದುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಶ್ರೀಮದಚಾರ್ಯರು ಎಂಭತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಪೂಜಿಸಿದ ಶ್ರೀ ದಿಗ್ವಿಜಯರಾಮ ದೇವರನ್ನು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ನಂತರ ಮೊಟ್ಡ ಮೊದಲು ಪೂಜಿಸುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರಿಂದ ಪೂಜಿತವಾದ, ನರಹರಿತೀರ್ಥರಿಂದ ತರಲ್ಪಟ್ಟ ಶ್ರೀಮನ್ಮೂಲರಾಮ ಶ್ರೀಮೂಲಸೀತಾದೇವಿಯರನ್ನು ಸತತ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರ ಆರಾಧಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಸೌಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು.
ಜಗದೊಡೆಯನಾದ ನಾರಾಯಣಾವತಾರಿಯಾದ ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸದೇವರು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಅನುಗ್ರಹಪೂರ್ವಕ ಕೊಡಲ್ಪಟ್ಟ ಎಂಟು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ವ್ಯಾಸಮುಷ್ಟಿಗಳನ್ನು ಇವರಿಗೇ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರು ದಯಪಾಲಿಸಿದರು.
ಇಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು
ಕೊನೆಗೆ 1324 ನೆಯ ಇಸ್ವಿಯ ಕಾರ್ತೀಕ ಮಾಸದ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ದಿನದಂದು, ತುಂಗಭದ್ರೆಯ ನುಡುಗಡ್ಡೆಯಾದ, ಇಂದಿನ ನವವೃಂದಾವನಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಗಾಳಿ ಬಿಸಿಲು ಏನನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೇ ಅತ್ಯಂತವಿರಕ್ತ ಶಿಖಾಮಣಿಗಳಾಗಿ ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ವಾಸಮಾಡಿ ಬಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಕಲಾಭೀಷ್ಟಗಳನ್ನೂ ಪೂರೈಸುತ್ತಾ ಕರೆದವರ ಮನೆ ಮನಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡಿ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಮಾಡೋಣ.
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಂ
ಆದೌ ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಂ !
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ
ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೆ !!
ಅರ್ಥ : - ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಭಾಷ್ಯವನ್ನು (ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು) ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಿಗೆ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾಚಾರ್ಯರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಯಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೋ ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆದವರು ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಅಂಥ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಗ್ರಹಿಸಲಿ..
*******
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ - 1 "
" ಶ್ರೀ ರಾಯರ ಮಠದ ಪೂರ್ವೀಕ ಗುರುಗಳೂ, ದಾರ್ಶನೀಕ ಧುರೀಣರೂ, ಆದ್ಯ ಟೀಕಾಕಾರರೂ; ಶೇಷಾಂಶ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು "
" ದಿನಾಂಕ : 13.12.2020 ಭಾನುವಾರ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಆರಾಧನಾ ಮಹೋತ್ಸವ, ಆನೆಗೊಂದಿ "
ಶ್ರೀ ಭೃಗು ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಅಂಶ ಸಂಭೂತರಾದ ಶ್ರೀ ವಿಜಯರಾಯರು....
ರಾಗ : ಮೋಹನ ತಾಳ : ಆದಿ
ಬಂದೂ ನೋಡಿದೆ
ಯತಿಯಾ ಯನ್ನ । ನೂ ।
ರೊಂದು ಕುಲವ
ಗತಿಯಾ ಕೊಡುವಾ ।
ನಂದದಿಂದಲಿ ಸ್ತುತಿಯಾ
ಮಾಡಾಲೂ ।
ಪೊಂದಿಸುವನು
ಮತಿಯಾ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಮುನಿಕುಲೋತ್ತಮನಾ
ಉತ್ತಮಾ ।
ಮನುಜರ ಮನೋಹರನಾ ।
ಅನಿಮಿತ್ತ ಬಾಂಧವನಾ
ಶುಭಕಾಯ ।
ದಿನಕರ ತೇಜನನಾ ।। ಚರಣ ।।
ಪರವಾದಿಗಳ ಭಂಗನಾ ತನ್ನನ್ನು ।
ಅರಿದವರಿಗೊಲಿದವನಾ ।
ಕರೆದವರಿಗೆ ವರನಾ ಸುರಿದೂ ।
ಪೊರೆವ ಕರುಣಾ-
ಪಾಂಗಾನಾ ।। ಚರಣ ।।
ಮಂಡಲದೊಳು ದಿಟ್ಟ ದ್ವಾದಶ ।
ಪುಂಡ್ರವ ರಚಿಸಿದನಾ ।
ದಂಡಕಾಷ್ಠವ ಧರನಾ ।
ಕಂಡೆ ಕಮಂಡಲ
ಉಳ್ಳ ಕರನಾ ।। ಚರಣ ।।
ಕಾಷಾಯಾಂಬರ
ಧರನಾ ನಿರುತಾ ।
ವ್ಯಾಸರಾಮರ ಪೂಜನಾ ।
ಸಾಸಿರ ಗುಣಗಣನಾ । ವೇದದ ।
ಘೋಷಣೆ ಲಾಲಿಪನಾ ।। ಚರಣ ।।
ವಾಯು ಮತ ಸಿದ್ಧನಾ । ಮಧ್ವ ।
ರಾಯರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬನಾ ।
ಕಾಯುವ ಯಲ್ಲರನಾ ನಮ್ಮ । ವಿ ।
ಜಯ ವಿಠಲ ದಾಸನಾ ।। ಚರಣ ।।
ಮೇಲ್ಕಂಡ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ವಿಜಯರಾಯರು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮಾನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ಶ್ರೀ ಮಧ್ವರಾಯರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಯೆಂದು ಸೂಚಿಸಿ - ಶ್ರೀ ಶೇಷದೇವರ ಅವತಾರವೆಂದು ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. .
" ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರತೀರ್ಥ ಗುರುಸಾರ್ವಭೌಮ ವಿರಚಿತ ಪ್ರಮೇಯಸಂಗ್ರಹಃ " ದಲ್ಲಿ - ಶ್ರೀ ಶೇಷದೇವರು ".
।। ತತಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸೃಷ್ಟಿ ಪ್ರಕಾರಃ ।।
ವಾಸುದೇವಾತ್ ಮಾಯಾಯಾ೦ ಪುರುಷನಾಮ ಜಾತಃ । ಸಂಕರ್ಷಣಾತ್ ಜಯಾಯಾ೦ ಸೂತ್ರ ನಾಮಾ ವಾಯುರ್ಜಾತಃ । ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನಾತ್ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾಂ ಪ್ರಧಾನಸಂಜ್ಞಾ ಸರಸ್ವತೀ, ಶ್ರದ್ಧಾ, ಸಂಜ್ಞಾ, ಭಾರತೀ ಚ ಜಾತಾ ಇತಿ । ತತಃ ಪುರುಷನಾಮ್ನೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಧಾನಸಂಜ್ಞಾಯಾ೦ ಸರಸ್ವತ್ಯಾಂ ಶೇಷನಾಮಕ ಜೀವೋ ಜಾತಃ । ಸೂತ್ರನಾಮ್ನೋ ವಾಯೋ: ಶ್ರದ್ಧಾಸಂಜ್ಞಾಯಾಂ ಭಾರತ್ಯಾಂ ಕಾಲನಾಮ ಗರುಡ ಉತ್ಪನ್ನ: ।।
ಶ್ರೀ ವಾಸುದೇವನಿಂದ ಶ್ರೀ ಮಾಯಾದೇವಿಯಲ್ಲಿ " ಪುರುಷ " ನೆಂಬುವನು ಹುಟ್ಟಿದನು.
ಶ್ರೀ ಸಂಕರ್ಷಣನಿಂದ ಶ್ರೀ ಜಯಾದೇವಿಯಲ್ಲಿ " ಸೂತ್ರ " ನಾಮಕರಾದ ಶ್ರೀ ವಾಯುದೇವರು ಹುಟ್ಟಿದರು.
ಶ್ರೀ ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನನಿಂದ ಶ್ರೀ ಕೃತೀದೇವಿಯಲ್ಲಿ " ಪ್ರಧಾನ " ಎಂಬ ಹೆಸರುಳ್ಳ ಶ್ರೀ ಸರಸ್ವತೀದೇವಿಯರೂ, " ಶ್ರೀ ಶ್ರದ್ಧಾ " ಎಂಬ ಹೆಸರುಳ್ಳ ಶ್ರೀ ಭಾರತೀದೇವಿಯರು ಹುಟ್ಟಿದರು.
ಅನಂತರ ಶ್ರೀ ಪುರುಷ ನಾಮಕರಾದ ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರಿಂದ ಶ್ರೀ ಪ್ರಧಾನ ಎಂಬ ಹೆಸರುಳ್ಳ ಶ್ರೀ ಸರಸ್ವತೀದೇವಿಯರಲ್ಲಿ " ಶ್ರೀ ಶೇಷ " ನೆಂಬ ಜೀವನು ( ಜೀವಾಭಿಮಾನಿಯು ) ಹುಟ್ಟಿದರು.
" ಸೂತ್ರ " ವೆಂದರೆ ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರು.
ಅವರಿಂದ ಶ್ರೀ ಶ್ರದ್ಧೆ ಯೆಂಬ ಹೆಸರಿನ ಶ್ರೀ ಭಾರತೀದೇವಿಯರಲ್ಲಿ " ಕಾಲ " ನೆಂಬ ಹೆಸರಿನ ಶ್ರೀ ಗರುಡದೇವರು ಉತ್ಪನ್ನರಾದರು.
ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶ್ರೀ ಹಂಸನಾಮಕ ಪರಮಾತ್ಮನಿಂದ ನಡೆದು ಬಂದ ಸತ್ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಚತುರ್ಮುಖ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು ಬ್ರಹ್ಮದೇವರನ್ನು ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಶ್ರೀ ಪ್ರಾಜ್ಞತೀರ್ಥರುರಿಂದ ಶ್ರೀ ಅಚ್ಯುತಪ್ರೇಕ್ಷಾಚಾರ್ಯರ ವರೆಗೂ ರಕ್ಷಿತವಾದ....
" ಸದ್ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪರಂಪರೆ "
ಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಭಾರವನ್ನು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರು ಅರ್ಹರಾದ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರಿಗೆ ವಹಿಸಿಕೊಟ್ಟರು!
ವೇದಾಂತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ತರುವಾಯ ದ್ವೈತ ವೇದಾಂತ ದಿಗ್ವಿಜಯ ವಿದ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಪಟ್ಟಾಭಿಷಿಕ್ತರಾದ ಚಕ್ರವರ್ತಿಗಳೆಂದರೆ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು. ಇವರು ಕ್ರಿ ಶ 1317 - 1324 ವೇದಾಂತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳಿದರು.
ಶ್ರೀ ಜಯತೀರ್ಥರು...
ಕೃಪಾಲವ: ಪಂಕಜನಾಭ ತೀರ್ಥಾ: ।
ಕೃಪಾಲವ: ಸ್ಯಾನ್ಮಯಿನಿತ್ಯಮೇಷಾಮ್ ।।
***
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ - 2 "
ಶ್ರೀ ಪ್ರಾಣೇಶದಾಸರು....
ನೀ ಪಾಲಿಸೆಂದೆ ।
ನಲಾಪತ್ತು ಬಿಡಿಸುವ ।
ಮಾಪತಿ ನಿಜ ದೂತ ।
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ ।।
ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಉದ್ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆದ ಯತೀಶ್ವರರೆಂದರೆ " ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರೇ "!
ಇವರೇ ಮಾಧ್ವ ಮತದ ಮಹಾ ಗುರು ಪೀಠಗಳಾದ ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸರಾಜ ಮಠ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರಸ್ವಾಮಿಗಳವರ ಮಠದ ಪೂರ್ವೀಕ ಗುರುಗಳೂ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ ಮಠದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು!!
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ದೇಶದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಪೀಠ ಪರಂಪರೆಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಾಗದೇ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರಸಾರ - ಟೀಕಾಭಿಲೇಖನಾದಿಗಳಿಂದಲೂ ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ವರ ವೇದಾಂತ ದಿಗ್ವಿಜಯ ವಿದ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾರಸುದಾರರಾಗಿ ವಿಶ್ವವಂದ್ಯ ವಾಗ್ವಿಭೂತಿಗಳೆಂದು ಮಹಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ!
ದಾರ್ಶನೀಕ ಧುರೀಣರಾದ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ದಿವ್ಯ ಟೀಕಾ ವೈಖರಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ
ವೇದಾಂತಕಾಂತಾರದಲ್ಲಿ ದಾರಿಯೇ ದೊರಕದೇ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವೇ ಆಗಲಾರದು ಎಂದು ಸ್ವತಃ ಶ್ರೀ ಟೀಕಾಕೃತ್ಪಾದರೇ...
" ನ ತತ್ತ್ವ ಮಾರ್ಗೇ ಗಮನಂ
ವಿನಾ ಯದುಪ ಜೀವನಮ್ "
ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ."
ಶ್ರೀ ಮರುದಂಶ ಪ್ರಾಣೇಶದಾಸರು "....
ರಾಗ : ವರಾಳಿ ತಾಳ : ಅಟ್ಟ
ಒದಗಿ ಪಾಲಿಸೋ । ಭವಾಂ ।
ಬುಧಿಯ ದಾಟಿಸೋ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಮದನ ಜಿತ ಭೂಸುರ ಶರಣ್ಯ ।
ಪದುಮನಾಭ
ಯತಿವರೇಣ್ಯ ।। ಅ ನು ।।
ಸದ್ಯ ದೊಡ್ಡ ಮಾತು । ಅಪ್ರ ।
ಬುದ್ಧ ನಾನು ನುಡಿಯ ಕೇಳೋ ।
ಮಧ್ವ ದ್ವೇಷಿಗಳಲಿ ಯೆನ್ನ ।
ವಿದ್ಯೆ ತೋರಿ
ಬದುಕದಂತೆ ।। ಚರಣ ।।
ಒಡಲಿನಾಸೆಗಾಗಿ ಕಂಡ ।
ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯೆಂಬು ।
ದುಡುಗಿ ಪೋಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಮನೆಗೆ ।
ಮಿಡಿಕಿ ಕೊಳುತ
ಬರುವಧಮನ ।। ಚರಣ ।।
ಹಾನಿ ಲಾಭ ಕ್ಲೇಶ । ಮೋದ ।
ವೇನು ಆವ ಕ್ಷಣಕೊದಗಲು ।
ಪ್ರಾಣೇಶವಿಠಲ ಕರುಣೆಯಿಂದ ।
ತಾನೆ ಕೊಟ್ಟನೆಂಬ
ಸುಮತಿ ।। ಚರಣ ।।
***
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ - 3 "
ತೌಳವ ವೈಷ್ಣವಾಗ್ರಣಿಗಳಾದ ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರಂತೂ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಸಂದರ್ಭ ಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲ " ಮಧ್ವ ವಿಜಯ " ದಲ್ಲಿ ಹರ್ಷ ಪುಳಕಿತರಾಗಿ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಬಣ್ಣನೆಯ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದಂತೆ ಮಾಡಿ ಬಾಯಿ ತುಂಬಾ ಹೊಗಳುತ್ತಾರೆ!!
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ವಾಗ್ವೈಖರಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾದಿಗಳನ್ನು ದೂರಿಂದ ಕೇಳಿದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾಯಿಗಳು ಓಡಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ.
ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳೆಂಬ ಮದೋನ್ಮತ್ತವಾದ ಆನೆಗಳ ದುಸ್ತರ್ಕ ಮಸ್ತಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದು ಸೀಳಿ ಹಾಕಲಿಕ್ಕೆ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಚತುರಾಸ್ಯರಾದರೂ ಪಂಚಾಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಚಾತುರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಿಂಹ ವಿಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ!!
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ತಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದ್ದ ವಿಪಕ್ಷ ವಿದ್ವಾಂಸರನ್ನು ನಿಗ್ರಹ ಮಾಡಿ ಜಯಸಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮುಂದಿನ ಮಾಧ್ವ ಮತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಗೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಮತ ಹಾಗೂ ಅವರ ಗ್ರಂಥಗಳ ಮೇಲೆ ದುರ್ವಾದಿಗಳು ಕೊಡತಕ್ಕ ದೂಷಣಾಭಾಸಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮಂಡಿಸುವ ಪ್ರಮಾಣ ಪ್ರಮಿತವಾದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪರಿಜ್ಞಾನವುಂಟಾಗಲಿ ಎಂದು...
1. ಸನ್ನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲೀ
( ಅನುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಟೀಕಾ )
2. ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲೀ
( ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರ ಭಾಷ್ಯ ಟೀಕಾ )
3. ಭಾವ ಪ್ರದೀಪಿಕಾ
( ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ ಟೀಕಾ )
4. ಪ್ರಕಾಶಿಕಾ
( ಗೀತಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ ನಿರ್ಣಯ ಟೀಕಾ )
5. ನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲೀ
( ವಿಷ್ಣುತತ್ತ್ವನಿರ್ಣಯ ಟೀಕಾ )
6. ತತ್ತ್ವೊದ್ಯೋತ ಟೀಕಾ
7. ತತ್ತ್ವಸಂಖ್ಯಾನ ಟೀಕಾ
8. ತತ್ತ್ವವಿವೇಕ ಟೀಕಾ
9. ನ್ಯಾಯಾವಲೀ
( ಉಪಾಧಿಖಂಡನ ಟೀಕಾ )
10. ಮಾಯಾವಾದಖಂಡನ ಟೀಕಾ
11. ಪ್ರಪಂಚಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾನುಮಾನಖಂಡನ ಟೀಕಾ
12. ಪ್ರಮಾಣ ಲಕ್ಷಣ ಟೀಕಾ
13. ಕಥಾ ಲಕ್ಷಣ ಟೀಕಾ
14. ಕರ್ಮನಿರ್ಣಯ ಟೀಕಾ
15. ವಾಯುಲೀಲಾವಿಸ್ತರಣ
16. ಆನಂದಮಾಲಾ
ಮೊದಲಾದ ಟೀಕಾ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮಹರ್ಷಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಗ್ರಂಥ ವಿಲೇಖನ ಪರಿಪಾಟಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಮುಂದುವರೆದು ಶ್ರೀ ಜಯತೀರ್ಥರು ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ವರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಶ್ರೀಮನ್ನ್ಯಾಯಸುಧಾದಿ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಬರೆದು " ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭೀ ಪದ್ಧತಿ " ಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಆದುದರಿಂದಲೇ ಶ್ರೀ ಜಯತೀರ್ಥರು ತಮ್ಮ ಸುಧಾ, ತತ್ತ್ವಪ್ರಕಾಶಿಕಾದಿ ಮುಖ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳ ಟೀಕಾ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಕರುಣಾ ಲೇಶವಾದರೂ ನನ್ನ ಮೇಲಾದರೆ ನನ್ನ ಈ ಗ್ರಂಥ ಲೇಖನ ಕಾರ್ಯವು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬಹುದೆಂಬ ಆಶೆ ಆಶಯಗಳಿಂದ...
ಶ್ರೀ ಮಧ್ವ ಸಂಸೇವನ ಲಬ್ಧ
ಶುದ್ಧ ವಿದ್ಯಾ ಸುಧಾಂಭೋ=
ನಿಧಯೋsಮಲಾಯೇ ।
ಕೃಪಾಲವ: ಪಂಕಜನಾಭ-
ತೀರ್ಥಾ: ಕೃಪಾಲವ:
ಸ್ಯಾನ್ಮಯಿನಿತ್ಯಮೇಷಾಮ್ ।।
ಎಂದು ಸ್ತೋತ್ರ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ!!
ಹೀಗೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಪಾದನೆ; ಪರವಾದಿ ಖಂಡನ; ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮಂಡನ; ಗ್ರಂಥ ಲೇಖನ; ವೈರಾಗ್ಯ ಭಾಗ್ಯ; ತತ್ತ್ವ ಪ್ರಸಾರ; ವೇದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮುಂತಾದವುಗಳಿಂದ ಹೋದಲ್ಲೆಲ್ಲ " ದ್ವೈತ ವಿಜಯದ ದುಂದುಭಿ " ಯನ್ನು ಮೊಳಗಿಸುತ್ತಾ ಹೊರಟ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರನ್ನು ಕಂಡು ಮೇಲಿನ ಸ್ವಮತೀಯ - ವಿಮತೀಯ ಪಂಡಿತರೆಲ್ಲರೂ ಕೂಡಿ ನಿಜವಾದ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಶಿಷ್ಯರು ಇವರೇ ಎಂದು ಪೂಜಿಸುವಂತಾಯಿತು.ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಪಂಡಿತಾಚಾರ್ಯರು...
" ವೇದ ಪ್ರವಚನಾಚಾರ್ಯ-
ಶಿಷ್ಯೋsಸಾವಿತಿಪೂಜಿತಃ "
" ವೇದಾಂತಾಬ್ಧಿವಿಹರಣ
ನಿಪುಣ ವಿದ್ವತ್ತಿಮಿಂಗಿಲ: "
" ಮತ್ತ ದುರ್ವಾದಿ ಮಾತಂಗ
ತರ್ಕ ಮಸ್ತಕದಾರಣ ಪಂಚಾಸ್ಯ: "
ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸುವ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಸರ್ವ ಸಂಪ್ರತಿಪನ್ನವಾದ - ಸರ್ವಂಕಷವಾದ ಪಾಂಡಿತ್ಯ, ಪಟುತ್ವ, ಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಭುತ್ವ, ಪ್ರತಿಭಾ ಪ್ರಾಗಲ್ಭ್ಯ, ಪ್ರವಚನಿಕ ಪ್ರೌಢಿಮೆ, ಟೀಕಾ ಪರಿಷ್ಕರಣ ಪ್ರಣಾಲಿಕಾದಿಗಳು ಹೀಗೆ ಇದ್ದವೆನ್ನುವುದು ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ.
" ಶ್ರೀ ಶುಕ ಮುನಿಗಳ ಅಂಶ ಸಂಭೂತರಾದ ಶ್ರೀ ಕಾರ್ಪರ ನರಹರಿ ದಾಸರು "....
ರಾಗ : ಶಂಕರಾಭರಣ ತಾಳ : ಅಟ್ಟ
ಪದ್ಮನಾಭರ ಭಜಿಸೋ
ಹೇ ಮನುಜಾ ನೀ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಮಧ್ವರಾಯರ ಕರಪದ್ಮ
ಸಂಭವರಾದ ।। ಅ ಪ ।।
ಮತ್ತ ಮಾಯಿಗಳೆಂಬೊ ।
ಹಸ್ತಿ ಗಣಕೆ । ಪಂಚ ।
ವಕ್ತ್ರರೆಂದೆನಿಸಿದ ।
ಪೃಥ್ವೀ ಸುರ
ಸೇವಿತ ।। ಚರಣ ।।
ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಲಿ । ಗೋಪೀ ।
ನಾಥನರ್ಚಿಸಿ । ಸುಖ ।
ತೀರ್ಥ ಗ್ರಂಥಕೆ । ಸುವ್ಯಾ ।
ಖ್ಯಾತ್ರರೆಂದೆನಿಸಿದ ।। ಚರಣ ।।
ಧರೆಯೊಳು ಶರಣರ ।
ಪೊರೆವ ಕಾರ್ಪರ । ನರ ।
ಹರಿಯನೊಲಿಸಿದಂಥ ।ಪರಮ
ಮಹಿಮರಾದ ।। ಚರಣ ।।
***
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ - 4 "
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಪೂರ್ವೇತಿಹಾಸ "
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರ ಪೂರ್ವಾಶ್ರದ ಹೆಸರು ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರು.
ಇವರು ಗೋದಾವರಿ ತೀರದ ವರಂಗಲ್ ( ಓರಂಗಲ್ ) ರಾಜಾಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಆಸ್ಥಾನ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದರು.
ಸಮಗ್ರ ಉತ್ತರ ಪಥದ ಪಂಡಿತ ಚಕ್ರವರ್ತಿ; ರಾಜಕಾರಣದಲ್ಲಿ ಸೂತ್ರಧಾರ; 14 ಶಾಸ್ತ್ರ ಭಾಗಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರು.
ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಮುಖ್ಯ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿ ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ವರ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಟೀಕಾಕಾರರಾದರು.
ಮಧ್ವವಿಜಯ 9ನೇ ಸರ್ಗದ 17ನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ..
ಯಸ್ರಯಃ ಸಕಲ ಪಕ್ಷಶಿಕ್ಷಕಸ್ತತ್ರ
ಸಂಸದಿ ವರಿಷ್ಠ ಸಮ್ಮತ: ।
ಶೋಭನೋಪಪದಭಟ್ಟನಾಮಕಃ
ಪೂರ್ಣಸಂಖ್ಯಮನಮನ್ಮುಹುರ್ಮುದಾ ।।
ವೇದಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಕಲ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನೂ ನಿರ್ಣಯಿಸಿ ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದ ಆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ " ಇವರೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ " ರೆಂದು ಸರ್ವಮಾನ್ಯರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರೆಂಬುವರು ಶ್ರೀ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞರನ್ನು ಪರಮಾನಂದಭರಿತರಾಗಿ ಪುನಃ ಪುನಃ ವಂದಿಸಿದರು.
ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಶ್ರೇಷ್ಠರೆನಿಸಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರಿಂದ ಹೀಗೆ ವಂದಿತರಾದ ಶ್ರೀ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞರ ಹಿರಿಮೆ ಅದೆಷ್ಟು ಅಪಾರವೆಂಬುದು ಇಲ್ಲಿ ಸೂಚಿತವಾಗಿದೆ.
ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರ ಬಗ್ಗೆ ಷಡ್ಸಂದರ್ಭ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹ.
ವಾಯುದೇವ: ಖಲು ಮಧ್ವಮುನಿ:
ಸರ್ವಜ್ಞ: ಅತಿವಿಕ್ರಮೋ ಯೋ
ದಿಗ್ವಿಜಯಿನಂ ಚತುರ್ದಶವಿದ್ಯಂ
ಚತುರ್ದಶಭಿ: ಕ್ಷಣೈರ್ನಿರ್ಜಿತ್ಯಾಸನಾನಿ
ತಸ್ಯ ಚತುರ್ದಶ ಜಗ್ರಾಹ ।
ಸ ಚ ತಚ್ಚಿಸ್ಯ: ಪದ್ಮನಾಭಾಭಿದಾನೋ
ಬಭೂವೇತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಮ್ ।।
ವೇದ - ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಪರಿ ಪರಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಪರಾಭವಗೊಂಡ ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ವರನ್ನು ಸರ್ವಜ್ಞರೆಂದು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿಕೊಂಡು ಆದರದಿಂದ ನಮಸ್ಕರಿಸಿದರು.
ಶೋಭನಭಟ್ಟ: ವೇದ ಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ಸಮ್ಯಕ್
ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ೦ ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಪರಿಭೂತಃ
ಸನ್ ಅಯಮೇವ ವಿಚಾರ ಪೂರ್ವಕಂ
ನಿರ್ಣಯ ಕರ್ತೃಷು ಸರ್ವಜ್ಞ: ಅಸ್ಮಾತ್
ವಿಶೇಷ೦ ಜ್ಞಾಸ್ಯಾಮೀತಿ ಭಾವೇನ
ಮಹಾ ಸಂತೋಷೇಣ ಆದರೇಣ
ನಾನಾಮ ಇತಿ ಭಾವಃ ।।
ಕಮಲ ಪುಷ್ಪದ ಮಕರಂದವನ್ನು ಪಾನ ಮಾಡಿದ ಬಿಳಿ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಹಂಸ ಪಕ್ಷಿಯು ಇತರ ಪುಷ್ಪಗಳ ರಸವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಯಸಲಾರದೋ ಹಾಗೆ ಅದ್ಭುತವಾದ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವ ಭಾಷ್ಯವನ್ನು ಶ್ರವಣ ಮಾಡಿದ ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಇತರ ಯಾವ ಭಾಷ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ಅದರ ತಾಳವಿಲ್ಲ.
ಆ ಮುನ್ನ ಇತರೆ ದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ ನಿರಾಶರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರಿಗೆ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವ ಭಾಷ್ಯದ ಶ್ರವಣದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಆನಂದಕ್ಕೆ ಮಿತಿಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ!!
ಮಧ್ವವಿಜಯಡದ 9ನೇ ಸರ್ಗದ 19ನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ...
ನಾಪರೇಷು ರತಿಮಾಯಯೌ ಕ್ವಚಿದ್ಭಾಷ್ಯ-
ಮದ್ಭುತಮಿದಂ ಸ ಶುಶ್ರುವಾನ್ ।
ನಾರವಿಂದಮಕರಂದಮಾಪ್ತವಾನಚ್ಛಪಿಚ್ಚ
ಇವ ವಾಂಛತೀತರತ್ ।।
ಶ್ರೀ ಶೋಭನಭಟ್ಟರು ಶ್ರೀಮಧ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಥಮ ಶ್ರೋತೃ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಸಾರಕರೂ ಆದದ್ದು ಅವರ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.
ಇವರು ಮುಂದೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಸಂನ್ಯಾಸಾಶ್ರಮವನ್ನು ಪಡೆದು " ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥ " ರೆನಿಸಿ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ನಂತರ ದ್ವೈತ ವೇದಾಂತ ದಿಗ್ವಿಜಯ ವಿದ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮಹಾತ್ಮರು.
" ಬದರಿಕಾಶ್ರಮಾತ್ ಆಗಮನ
ಕಾಲೇ ಯೋ ಆಗತಃ ಸ ಏವ
ಶೋಭನಭಟ್ಟ: ಅಯಂ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥ: "
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ತಮ್ಮಂದಿರಾದ ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುತೀರ್ಥರಂತೆ ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಪ್ರಧಾನ ಶಿಷ್ಯರೂ ಎಂಬ ವಿಚಾರ ಶ್ರೀ ಹೃಷೀಕೇಶತೀರ್ಥರ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ವಿಷಯ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ.
" ಯಃ ಕರ್ನಾಟಕ ಪೂರ್ವ ಸಜ್ಜನ
ಗುರು: ಶ್ರೀಪದ್ಮನಾಭಾಹ್ವಯಃ "
" ಶ್ರೀ ಸೂರ್ಯದೇವನ ರಥ ಸಾರಥಿಯಾದ ಶ್ರೀ ಅರುಣದೇವನ ಅವತಾರರಾದ ಶ್ರೀ ಲಕುಮೀಶದಾಸರು "...
ರಾಗ ನಾದನಾಮಕ್ರಿಯ ತಾಳ : ಆದಿ
ಶ್ರೀ ಗುರು ಪದ್ಮನಾಭ
ಯೋಗಿವರ್ಯನೆ ನಮಿಪೆ ।
ಭಾಗವತರ ಸಂಗಾ
ಇತ್ತೆನ್ನ ರಕ್ಷಿಸಯ್ಯ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಭೋಗಾದಿಗಳ ದುಷ್ಟ
ರೋಗಾದಿ ಬಳಲೂತ ।
ನಾಗಶಯ್ಯಗೆ ನಿತ್ಯ
ಬಾಗದೆ ಕೆಟ್ಟೆನಯ್ಯ ।। ಅ ಪ ।।
ಮಧ್ವರಾಯರೊಡನೆ
ವಾದದಿ ನೀ ಸೋತು ।
ಸದ್ವೈಷ್ಣವ ಮತವ
ಪೊಂದಿ ಶಿಷ್ಯನಾಗುತಲೀ ।
ಉದ್ಧರಿಸಬೇಕೆನೆ
ಮುದ್ರಾಂಕಿತನ ಮಾಡಿ ।
ಪದ್ಧತಿಲಿ ಸರ್ವಜ್ಞರು
ಗದ್ದುಗೆ ಕೊಡೆಗೊಂಡಾ ।। ಚರಣ ।।
ಪರದೆಯೊಳಗೆ ಕುಳಿತು
ವರ ಸಾಸಿರ ವದನದಿ ।
ಗುರುಗೈದ ಭಾಷ್ಯಕೆ
ಪರಿಪರಿ ಅರ್ಥ ಪೇಳಿ ।
ಭರದಿ ಶಿಷ್ಯರಿಗೆಲ್ಲ
ತ್ವರ ಉಪದೇಶ ನೀಡಿ ।
ಧರಣೀಜೆ ಮೂಲರಾಮನ
ಹರುಷದಿ ಒಲಿಸಿದ ।। ಚರಣ ।।
ಸತ್ತರ್ಕದೀಪಾವಲೀ
ಸನ್ನ್ಯಾಯರತ್ನಾವಲೀ ।
ಉತ್ತಮ ಗ್ರಂಥ ರಚಿಸಿ
ಬತ್ತರಿಸುತಲಿ ।
ಸತ್ಯಭಾಮೆಯ ಪ್ರಿಯ
ಶ್ರೀ ಲಕುಮೀಶನ ।
ಚಿತ್ತದಿ ಧ್ಯಾನದಿ ತುಂಗೆ
ನಡುಗಡ್ಡಿ ಸೇರ್ದಾ ।। ಚರಣ ।।
***
" ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭ 5 "
" ಅವತಾರ ಸಮಾಪ್ತಿ "
ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನಾಭತೀರ್ಥರು ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗ್ರಂಥ ಕರ್ತೃಗಳಾಗಿ 6 ವರ್ಷ 290 ದಿನಗಳ ಪರ್ಯಂತ ವೇದಾಂತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದು - ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮ ಕರಾರ್ಚಿತ ಶ್ರೀ ಮೂಲರಾಮನ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು.. ಶ್ರೀ ಪುರಂದರದಾಸರು..
ಪದುಮನಾಭಯತಿ ತಾನು ದಶಮತಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲು । ಮುದದಿ ಮೂರು ಮಾಸದಿ ಹದಿಮೂರು ದಿನವು । ಮದನನಯ್ಯನ ಪೂಜಿಸಿ ಕೊಡಲು ತಾವು ಪೂಜಿ । ಸಿದ ಆರು ವರುಷ ಇನ್ನೂರತೊಂಭತ್ತು ದಿನ ।।
ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಆದೇಶದಂತೆ...
ಶ್ರೀ ನರಹರಿತೀರ್ಥರಿಗೆ ಮೂಲ ಮಹಾ ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನೂ; ಸಂಸ್ಥಾನದ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನೂ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟು ಕ್ರಿ ಶ 1324ರ ರಕ್ತಾಕ್ಷಿ ನಾಮ ಸಂವತ್ಸರ ಕಾರ್ತೀಕ ಬಹುಳ ಚತುರ್ದಶೀ ( 16.11.1324 ) ಶ್ರೀ ಮೂಲರಾಮನ ಪಾದಾರವಿಂದವನ್ನು ಸೇರಿದರು.
ಬೃಂದಾವನ ಸ್ಥಳ :
ಆನೆಗೊಂದಿ - ನವ ಬೃಂದಾವನಗಡ್ಡೆ
ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞ ಕೃತಂ ಭಾಷ್ಯಮಾದೌ
ತದ್ಭಾವಪೂರ್ವಕಮ್ ।
ಯೋ ವ್ಯಾಕರೋನ್ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ
ಪದ್ಮನಾಭಾಖ್ಯಯೋಗಿನೇ ।।
ಶ್ರೀ ಗುರು ಶ್ಯಾಮಸುಂದರಾಂಕಿತ ಶ್ರೀ ರಿತ್ತಿ ಸುಶೀಲೇಂದ್ರಾಚಾರ್ಯರು ".
ಅರವಿಂದನಾಭ ಶ್ರೀ
ಗುರುವೆ । ನಿಮ್ಮ ।
ಚರಣಾರವಿಂದವ
ಸ್ಮರಿಸುತ ಸುಖಿಪೆ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಮರುತ ಮತೋದ್ಧಾರ
ಆನಂದತೀರ್ಥ ।
ನಿರುತದಿ ನೆನೆಯುವ
ಭಾಗ್ಯವ ನೀಡೆಂದು ।। ಅ ಪ ।।
ಉರಗಾಧಿಪನ ಅವ-
ತಾರದಿ ಜನಿಸುತ ।
ಪರಮ ವೈಷ್ಣವನಾಗಿ
ಮೆರೆದ ಶ್ರೀ ಯತಿವರ ।। ಚರಣ ।।
ಶುಭವನು ಕೊಡು
ಸುಶೋಭನ ನಾಮಕನೆ ।
ಅಭಯವ ನೀಡೆಂದು
ಭಕುತಿಲಿ ಬೇಡುವೆ ।। ಚರಣ ।
।ಗುರು ನಿಮ್ಮ ಚರಣವ
ನೆನೆಯುವ ಮನುಜಗೆ ।
ಸಿರಿ ಗುರು ಶ್ಯಾಮಸುಂದರನು
ವಲಿಯುತಿಹ ।। ಚರಣ ।।
by ಆಚಾರ್ಯ ನಾಗರಾಜು ಹಾವೇರಿ
ಗುರು ವಿಜಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ
*****
No comments:
Post a Comment